TÜRKİYE’DE HALICILIK VE KOOPERATİFÇİLİK...

Haber: Nevzat Çağlar Tüfekçi

"Türkiye'de kooperatifçilik zor, bir de kadın olmak!.."

Milas'ın halı dokumacılığıyla ünlü Karacahisar Köyünde(mahallesinde),  yerel kalkınmada kadınların ve kooperatiflerin önemine dikkat çekmek amacıyla, "Türkiye'de Halıcılık ve Kooperatifçilik" konulu panel düzenlenildi. Paneli, Milas Kent Konseyi Kadın Meclisi düzenledi. Panelin konuşmacıları; Milas Meslek Yüksek Okulu araştırma görevlisi Berna Sevinç ile ülkemizin en önemli kooperatif bilimcilerinden ve aynı zamanda Tarım Ekonomisi alanında uzman olan Prof. Dr. Ayhan Çıkın'dı.

Panelin açılış konuşmasını Milas Kent Konseyi Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Günlük yaptı. Paneli düzenlemekteki amaçlarını açıklayan Günlük şöyle konuştu: “Kent Konseyinin görevleri arasında o bölgede yaşayan kadınların, çocukların ve engellilerin sorunlarına çözüm bulmak ve bu alanda çalışmalar yapmak ta bulunmaktadır. Bu köyümüz halıcı bir köy ve burada dokunan halıları tekrar ekonomiye kazandırabiliriz.”

Belediye Başkan Yardımcısı Faik Karagöz, belediye olarak bu tür çalışmalara destek verdiklerini, ilçede halıcılık gibi el sanatlarının gelişmesi için destek olacaklarını ifade etti.

Konuşmacılardan Berna Sevinç, Milas meslek Yüksek Okulu El Sanatları Bölümü olarak halıcılığı devam ettirmeye çalışıyoruz diyerek şunları söyledi: “Milas’ta, bir halı müzesi kuruluyor. Burada Karacahisar halılarını da görmek istiyoruz. Karacahisar’da tekrar halı dokumacılığının geliştirilmesini arzuluyoruz. Bunun için çaba göstereceğiz. Markalaşarak, halılarımızı yurt dışına da satabilmeliyiz.”

Sevinç, daha sonra Çanakkale-Ayvacık-Süleyman Köy ile Manisa Örselli köyünde kadınların kurduğu ve yönettiği, beş köyün üye olduğu Kirkitli kooperatif uygulamalarından örnekler verdi. Sevinç, ayrıca 1980'li yıllarda başlatılan DOBAG-Doğal Boya Araştırma ve Geliştirme Projesi hakkında bilgiler aktardı.

Konuşmacılardan Prof. Dr. Ayhan Çıkın, "Türkiye'de kooperatifçilik zor, bir de kadın olmak!" diyerek sözlerine başladı ve "Kadınların % 30'u iş gücü yaratıyor ve üretimin içinde. % 70'i ise çalışmıyor ve erkeğinin eline bakıyor. Bu tablo değişmeli. Erkek egemen toplum yapısının değişmesi ancak kadınların büyük çoğunluğunun üretimin içinde olmasıyla mümkündür" dedi.

“Dünya küreselleşiyor ama biz bu küreselleşmeden ne kazanıyoruz? Bir şey kazanabiliyor muyuz? Bu soruları sormalıyız kendimize” diyerek konuşmasını şöyle sürdürdü: “Küreselleşmeden sermaye kazanıyor, finans kapital kazanıyor. Tarımcı, köylü ve emekçiler bir şey kazanamıyor. Mevcut kaynakların % 54’ünü nüfusun % 1’i alıyor; geri kalanını ise nüfusun % 99’u paylaşıyor. Köylü, emekçi yine sömürülüyor. Şimdi her şey AVM’lerde satılıyor. Karacahisar halısı bu AVM’lerde satılabiliyor mu? Önemli olan bu. Biz bunu başarmalıyız. İnsanın geliri varsa harcayabilir. Borçlanarak yaşamayız. Bu nedenle kooperatifler vasıtasıyla gelirimizi arttırmalıyız. Bu da güçlerimizi birleştirerek olur. Emek ve köylü küreselleşemiyor. Kooperatifçiliği önce beyinde gerçekleştirmeliyiz. Kooperatif bilincine sahip olmazsak bunu yürütemeyiz. Son yıllarda kadın emeğinin değerlendirilmesiyle ilgili çok sayıda kooperatif kuruldu. Birçoğu da başarılı.”

Prof. Çıkın sözlerini şöyle tamamladı: “Türkiye, en çok kooperatifi olan 10 ülkeden birisi ama Türkiye’de kooperatifçilik çok zor. Bu işin bilincini oluşturmalıyız önce. Bir konuda bilinç oluşturulamıyorsa, o iş yürümüyor. İşi önce beynimizde bitirmeliyiz. Türkiye’de kooperatifçi olmak zor, bir de kadın olmak. Kadınlar kooperatifler içinde örgütlenerek, emeklerini değerlendirebilir ve bir ekonomik statüye sahip olabilirler.”

Milas Kent Konseyi Kadın Meclisi Başkanı Pembe Duran Sarı da yaptığı konuşmada, kadın emeğinin değerlendirilmesine yönelik bu tür çalışmalarının devam edeceğini, kadınların-çocukların sorunlarıyla ilgileneceklerini söyledi.

Milas Belediye Meclisi Üyesi İlknur Öner, ipek böcekçiliği hakkında bilgi verdi ve bunun aile ekonomisine katkı koyan önemli bir çalışıma olacağını söyledi.

Karacahisar Muhtarı Şefik Musluk yaptığı konuşmada, panelistlere ve konuklara teşekkür etti, konuşmaların kendileri çok yararlı olduğunu, köyde bulunan kooperatifi canlandıracaklarını belirtti.

Panele Karacahisarlı kadınlardan büyük katılım oldu ve konuşmaları can kulağıyla dinlediler.

 Toplantıya Milas Belediye Başkan Yardımcısı Zeynep Mat, CHP İlçe Başkanı Suat Özcan,  Bakkallar Odası Başkanı Özay Sabancı, Ticaret ve Sanayici İşadamları Derneğinin Kurucu ve Onursal Başkanı Mehmet Sert, Firuzpaşa-Gazipaşa Mah. Muhtarı Recep Panay, Cumhuriyet Mah. Muhtarı Talat Erol, CHP Kadın Kolları Başkanı Berrin Naz ve Milas CKD üyeleri katıldı.